Obóz dla wolontariuszy: Książęce rezydencje Doliny Bobru – znam, ratuję, popularyzuję – relacja

Dofinansowano w ramach programu Narodowego Instytutu Dziedzictwa – Wspólnie dla dziedzictwa

W dniach 11-19 września 2021 roku mieliśmy przyjemność realizować kolejny już obóz dla wolontariuszy. Tym razem – po raz pierwszy – nasze działania nie dotyczyły samej wieży książęcej w Siedlęcinie, ale skupiły się przede wszystkim na ruinach zamku we Wleniu.

W obozie wzięło udział 10 wolontariuszy z całej Polski. Pierwsza jego część miała miejsce w wieży książęcej w Siedlęcinie, gdzie – prócz poznania samego obiektu – uczestnicy mogli usłyszeć o dwóch pomysłach realizowanych tu od kilku lat.

Ognisko powitalne dla wolontariuszy przy wieży w Siedlęcinie

Pierwszym z nich był przewodnik po wieży dla najmłodszych (zrealizowany dzięki podobnemu obozowi w 2019 roku – także dofinansowanemu w ramach programu Narodowego Instytutu Dziedzictwa – Wspólnie dla dziedzictwa). Istotnym elementem było zwiedzenie wieży z tym przewodnikiem oraz dyskusja na temat jego odbioru i zastosowanych w nim narzędzi.

Drugiego dnia uczestnicy mieli przejść pieszo z Siedlęcina do Wlenia – poznając w ten sposób kolejny z produktów na rzecz popularyzacji dziedzictwa – „ścieżki dziedzictwa”. To propozycje spacerów do mniej znanych zabytków lub historycznych ciekawostek.

Na trasie ścieżki dziedzictwa „Szlakiem tajemniczego zduna”

Ścieżka „Szlakiem Tajemniczego Zduna” powstała kilka lat wcześniej w oparciu o odnalezione podczas badań archeologicznych zamku we Wleniu i wieży w Siedlęcinie identyczne kafle piecowe. Chociaż wędrówkę skróciły gwałtowne opady deszczu, udało się omówić cele, idee i narzędzia wykorzystane przez Stowarzyszenie podczas realizacji tego pomysłu.

Od poniedziałku wolontariusze uczestniczyli w warsztatach, wykładach i realnych działaniach na zamku Wleń (oraz w miejscu zakwaterowania w pobliskich Łupkach). Pierwszego dnia odbyły się warsztaty ze specjalistą (dr Michał Koskowski) na temat zasad prowadzenia badań w zakresie identyfikacji potrzeb najmłodszych, tworzenia dedykowanych im narzędzi (książeczek, quizów, gier).

Warsztaty na temat dawnych ścieżek spacerowych

Kolejne cztery dni wolontariusze – w ramach działań warsztatowych – podzieleni na mniejsze grupy prowadzili obserwacje, zbierali dane, projektowali narzędzia i materiały edukacyjne.

Obserwacje grupy szkolnej – „shadowing”

Bardzo dużą pomocą była tu obecność grup szkolnych z Wlenia i Jeleniej Góry – dzieci i młodzież współuczestniczyli w wyborze zadań i ciekawostek do wykorzystania w przygotowywanym przewodniku po zamku dla najmłodszych.

Spisywanie pomysłów do przewodnika dla najmłodszych

Równolegle – wspólnie z przewodnikami ze Stowarzyszenia „Gildia Przewodników Sudeckich” – trwało penetrowanie otoczenia zamku, celem odszukania dawnych ścieżek spacerowych. Dzięki temu działaniu udało się odnaleźć dawną dróżkę do tzw. balkonu św. Jadwigi. Przygotowano dla niej opisy historyczne i ciekawostki, które posłużyły następnie do przygotowania folderu dla „ścieżki dziedzictwa” z zamku do balkonu.

Wolontariusze po oczyszczeniu schodów dawnej ścieżki spacerowej

Pod koniec tygodnia wolontariusze prowadzili prace porządkowe (przy wsparciu Nadleśnictwa Lwówek Śląski – wycięcie przejść w powalonych drzewach leżących na ścieżce). Dużym sukcesem było odnalezienie elementów zniszczonych ławek i stołu kamiennego w miejscu dawnego punktu odpoczynkowego/widokowego na ruiny zamku) oraz odsłonięcie zarośniętych i częściowo zasypanych schodów.

Moment odkrycia blatu kamiennego stołu
Część grupy wolontariuszy odpowiedzialna za porządkowanie dawnego miejsca odpoczynku

Zwłaszcza to ostatnie działanie było niezbędne, aby móc przeprowadzić ostatniego dnia – w sobotę (w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa) – inauguracyjne przejście z turystami (wolontariusze prowadzili grupę i opowiadali o poszczególnych punktach trasy).

EDD 2021 – Inauguracyjne przejście ścieżką dziedzictwa „Do balkonu św. Jadwigi”

Także tego dnia wolontariusze oprowadzali najmłodszych – opowiadając im historie i legendy oraz zachęcając do rozwiązywania zadań, które zostały przez nich zaproponowane do przewodnika dla najmłodszych.

EDD 2021 – Zwiedzanie zamku z najmłodszymi – realizacja zadania „zmierz budynki, policz kroki”

Ostatniego dnia miało miejsce podsumowanie obozu, po czym jego uczestnicy rozjechali się do domów.

Patronat medialny nad projektem: Archeologia Żywa


AKTUALIZACJA: październik 2021

Po przygotowaniu tekstów i ilustracji do przewodnika oraz folderów (wolontariusze brali w nich aktywny udział, dzięki możliwości edycji tekstów online) zlecono projekty i druk materiałów.

Do pobrania:

Przewodnik dla najmłodszych (w formacie pdf)

Folder – ścieżka dziedzictwa nr 6 – Do balkonu św. Jadwigi (w formacie pdf)

Folder promujący przewodniki dla najmłodszych oraz ścieżki dziedzictwa (w formacie pdf)


Archiwalne:
Ogłoszenie o naborze